Πως γίνεται η επιλογή των συντρόφων μας; Έχει σχέση η παιδική μας ηλικία;

Πολλές φορές έχουμε έρθει αντιμέτωποι με μια ακόμα απογοήτευση από την ερωτική μας ζωή. Άλλες φορές, έχουμε παρηγορήσει ένα φίλο ή μια φίλη που ένιωσε απελπισία αφού βρέθηκε να ζει για πολλοστή φορά την ίδια εξέλιξη σε μια σχέση και ας ήταν με άλλο σύντροφο. Κάποιοι το περιγράφουν σαν μαγνήτη κακών συντρόφων. Η ερώτηση που προκύπτει όμως είναι: Έλκουμε λάθος συντρόφους ή τους επιλέγουμε; Όταν παρατηρούμε επαναλαμβανόμενα μοτίβα στην επιλογή συντρόφων, ιδιαίτερα όταν καταλήγουν στην καταστροφή, χρειάζεται να κοιτάξουμε μέσα σας. Ο σύντροφος που μας έλκει και τον επιλέγουμε να γίνει το ταίρι μας, εκφράζει όλα εκείνα που μάθαμε ως την αγάπη. Την αγάπη όμως, δεν την μαθαίνουμε όλοι το ίδιο. Και το σημαντικότερο: δεν μαθαίνουμε όλοι την υγιή αγάπη.

Ποια είναι όμως η υγιή αγάπη και ποια η διαστρεβλωμένη; Η υγιή αγάπη είναι αξιοπρεπής. Έχει εμπιστοσύνη, ειλικρίνεια, ασφάλεια, επικοινωνία. Είναι όλα εκείνα που κάθε άνθρωπος αποζητά και ονειρεύεται για τη δική του ευτυχισμένη σχέση. Η διαστρεβλωμένη αγάπη, είναι το άκρως αντίθετο. Είναι η ζήλεια που τρώει την ψυχή μας, ο φόβος ότι θα χάσουμε το έτερον ήμισυ ανά πάσα στιγμή, η έλλειψη ορίων, η έλλειψη κατανόησης και φυσικά η κακοποίηση σε κάθε μορφή της. Και θα αναρωτιέσαι: Γιατί να μείνουμε σε μία τέτοια σχέση; Η απάντηση, όπως και πολλές άλλες, βρίσκεται στην παιδική ηλικία. Ο Bowlby με τη θεωρία που διατύπωσε, υποστήριξε ότι η σχέση που έχουμε με τους γονείς μας στην παιδική ηλικία, είναι καθοριστική για τις σχέσεις που θα διαμορφώσουμε στο μέλλον σαν ενήλικες.

Όταν είμαστε παιδιά, εξαρτιόμαστε απόλυτα από τους γονείς και εκείνοι καλύπτουν τις συναισθηματικές μας ανάγκες. Είναι εκείνοι που μας μαθαίνουν πώς μοιάζει μια στενή συναισθηματική σχέση. Όταν η σχέση αυτή, χαρακτηρίζεται από ασφάλεια και στοργή, μπορούμε να αναπτύξουμε έναν ασφαλή δεσμό και να δομήσουμε και οι ίδιοι στο μέλλον στενές και υγιείς διαπροσωπικές σχέσεις. Όταν αυτό δεν συμβεί και ο γονιός για διαφόρους λόγους αδυνατεί να μας παρέχει την ασφάλεια που επιζητούμε σαν παιδιά, τότε αναπτύσσονται αρνητικά συναισθήματα στις στενές σχέσεις και άμυνες. Με τον τρόπο αυτό, δημιουργούνται δύο διαφορετικοί ανασφαλείς τύποι δεσμού. Ο τύπος που κυριεύεται από άγχος και ο τύπος που εκφράζει αποφυγή.

Εάν η ανταπόκριση του γονιού στις ανάγκες μας σαν παιδιά ήταν ασταθής, τότε είναι πιθανό να ανήκουμε στον ανασφαλή δεσμό τύπου άγχους. Εάν ανήκεις σε αυτό τον τύπο δεσμού, θα τείνεις να βλέπεις τον σύντροφό σου σαν ιδανικό, καλύτερο ή ανώτερο από εσένα, τουλάχιστον στην αρχή της σχέσης. Η σχέση, μοιάζει να είναι ένα ατέρμονο κυνηγητό επιβεβαίωσης, υποστήριξης και ανταπόδοσης όλων όσων δίνεις. Ο φόβος της εγκατάλειψης από το άλλο σου μισό είναι διαρκώς εκεί προκαλώντας ένα ατελείωτο άγχος που θεραπεύεται μόνο με προσοχή. Όταν δεν λαμβάνεις αρκετή προσοχή, η ανασφάλεια θεριεύει και σε μεταμορφώνει σε ένα άτομο ακόμα πιο εξαρτημένο και απεγνωσμένο για αγάπη. Το άγχος αυτό, ελλοχεύει τον κίνδυνο να προσελκύσεις έναν άνθρωπο με ναρκισσιστικά χαρακτηριστικά. Η ευαλωτότητα του ψυχισμού σου, θα γίνει το εισιτήριο στα χέρια του να σε χαλιναγωγήσει. Θα του προσφέρεις όλη την προσοχή που χρειάζεται και εκείνος θα σε ανεβάσει έως το σημείο που επιθυμεί. Στην πραγματικότητα, ο ναρκισσισμός «τρέφεται» με το άγχος που σε κυριεύει στις σχέσεις.

Από την άλλη, ο ανασφαλής τύπος αποφυγής, είναι μια διαφορετική ιστορία. Εάν αισθάνθηκες την απόρριψη των γονιών όταν τους χρειάστηκες, τότε θα ανήκεις σε αυτό τον τύπο. Είναι ένας τύπος με πολλές άμυνες με στόχο την αυτόνομη επιβίωση. Χαρακτηριστικό του τύπου αποφυγής, είναι η δυσφορία στις στενές σχέσεις. Υπάρχει δυσκολία να εμπιστευτείς ένα άλλο πρόσωπο, να ανοιχτείς και να του δείξεις τι κρύβεις μέσα σου, γιατί στην πραγματικότητα αυτό θα σε κάνει ευάλωτο και τρωτό. Εάν οι άλλοι προσπαθήσουν να πλησιάσουν, θα υψώσεις υψηλότερα τείχη από τα ήδη υπάρχοντα. Συχνά μοιάζεις ψυχρός, χωρίς συναισθήματα και φαίνεται να σαμποτάρεις τις ερωτικές σου σχέσεις, εστιάζοντας μόνο στην αυτονομία σου. Το οξύμωρο με αυτό τον τύπο δεσμού είναι η έλξη προς τα άτομα που αποζητούν την αγάπη. Είναι πιθανό, οι επιλογές των συντρόφων σου να είναι -όχι με βάση την αγάπη που έμαθες- αλλά με εκείνο που σου λείπει. Θα επιλέξεις άτομα που θα σε θαυμάζουν και θα φοβούνται την απώλεια σου. Όμως, θα επιθυμείς την ανασφάλεια αυτή να τη διατηρήσεις, φεύγοντας και επιστρέφοντας. Η φράση «Τα αντίθετα έλκονται» περιγράφει ακριβώς την περίπτωση αυτή, αλλά όχι την υγιή αγάπη.

Αν κοιτάξουμε προσεκτικά όσα έλκουν τον ανασφαλή τύπο άγχους και τον τύπο αποφυγής, θα δούμε πως πρόκειται για δύο όψεις του ίδιου νομίσματος που αλληλοσυμπληρώνονται. Τα κενά του ενός συμπληρώνουν τον άλλο και είναι ο λόγος που συχνά έλκονται. Όχι όμως με επιτυχία, αφού οι διαπληκτισμοί φθείρουν την ψυχή και οδηγούν σε εξασθένιση όσων νιώσαμε στην αρχή. Για να πάψεις λοιπόν να έλκεις τα λάθος άτομα, χρειάζεται να σπάσεις τα δεσμά που σε κυριεύουν και σε χαρακτηρίζουν από την παιδική ηλικία. Πρόκειται για ένα δύσκολο ταξίδι συνειδητοποίησης που όμως θα σε ανταμείψει. Πώς όμως το καταφέρνουμε αυτό;

Το πρώτο βήμα είναι η συνειδητοποίηση ότι δεν έλκεις τα λάθος άτομα αλλά τα επιλέγεις. Έλκεσαι από όλα όσα σε πονούν από την παιδική ηλικία, όσα σου μάθανε λανθασμένα ως αληθινή αγάπη. Όπως είπε η Iyanla Vanzant, όλα όσα μας συμβαίνουν είναι μια αντανάκλαση των όσων πιστεύουμε για τον εαυτό μας. Δεν μπορούμε να αγνοήσουμε το επίπεδο της αυτοεκτίμησής μας και όσα πιστεύουμε ότι αξίζουμε στην αναζήτηση του ιδανικού συντρόφου. Κυνηγάμε όλα εκείνα που μοιάζουν οικεία.

Ένας τρόπος αντιμετώπισης των λανθασμένων μοτίβων, είναι να αναζητήσουμε ένα σύντροφο που να εκφράζει χαρακτηριστικά ασφαλούς δεσμού. Μέσα από τη δουλειά με τον εαυτό μας, μπορούμε να μάθουμε για τις υγιείς σχέσεις, να θέσουμε σαφείς επιθυμίες για το τι θέλουμε από τον σύντροφο που θα επιλέξουμε, να καθορίσουμε τις αξίες που θα χαρακτηρίζουν την ιδανική σχέση που επιθυμούμε. Στο ταξίδι της αναζήτησης της αληθινής αγάπης όμως, το βασικότερο βήμα όλων είναι ένα. Την ιδανική αγάπη που ονειρευόμαστε, να τη δώσουμε οι ίδιοι απλόχερα στον εαυτό μας. Μόνο έτσι θα είμαστε σε θέση να επιλέξουμε με υγιή κριτήρια το άλλο μας μισό, απαλλαγμένοι από άγχος, άμυνες και τραυματικές εμπειρίες από την αγάπη. Γιατί η αγάπη θεραπεύει, μόνο εάν την αφήσουμε εμείς να το κάνει.

Βιβλιογραφία

  1. Sable, P. (2008). What is adult attachment?. Clinical Social Work Journal36, 21-30.
  2. Levine, S. B. (2005). What is love anyway?. Journal of sex & marital therapy31(2), 143-151.
  3. Poulsen, F. O., Holman, T. B., Busby, D. M., & Carroll, J. S. (2013). Physical attraction, attachment styles, and dating development. Journal of Social and Personal Relationships30(3), 301-319.
  4. Li, T., & Chan, D. K. S. (2012). How anxious and avoidant attachment affect romantic relationship quality differently: A meta‐analytic review. European journal of social psychology42(4), 406-419.
  5. Brumbaugh, C. C., & Fraley, R. C. (2010). Adult attachment and dating strategies: How do insecure people attract mates?. Personal Relationships17(4), 599-614.
  6. Fox, M. (2011). Practice-based evidence–overcoming insecure attachments. Educational Psychology in Practice27(4), 325-335.

 

 

Picture credits:

Pixabay.com

Pexels.com

Unsplash.com

Απελευθερωθείτε από τα δυσλειτουργικά μοτίβα και απελευθερώστε όλες σας τις δυνατότητες.

2 comments

  1. Ανώνυμος

    Φανταστικό άρθρο, με άγγιξε…αναλύει πολύ απλά και κατανοητά τι συμβαίνει στις σχέσεις. κ. Καλοβάδη συγχαρητήρια.

Post a comment

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Χρησιµοποιούµε cookies για να σας δώσουμε την καλύτερη δυνατή εµπειρία.